Στοιχεία Μεταβιβάσεων Επιχειρήσεων, 3ο Τρίμηνο 2014

Σε τι πολλαπλάσιο των κερδών πωλούνται οι μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις; Πόσος χρόνος χρειάζεται για να μεταβιβαστεί μία επιχείρηση; Ποιοι είναι οι Αγοραστές μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων; Για ποιο λόγο πωλούνται οι επιχειρήσεις;

Το IBBA και το M&A Source σε συνεργασία με το Pepperdine Private Capital Markets Project παρέχουν ποιοτικά δεδομένα ανά τρίμηνο για τις μεταβιβάσεις μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων, μέσω της έρευνας «Market Pulse» στην οποία συμμετέχουν ειδικευμένοι Σύμβουλοι μέλη του IBBA και του Μ&Α Source. Η πλειοψηφία των μελών είναι από την Βόρειο Αμερική (Η.Π.Α. και Καναδάς), αλλά συμμετέχουν και Σύμβουλοι από όλο τον κόσμο, όπως και εγώ.

Στο Market Pulse του 3ου τριμήνου του 2014 συμμετείχαν 242 Σύμβουλοι από όλο τον κόσμο και μέσα στο τρίμηνο οι Σύμβουλοι αυτοί μεσολάβησαν σε 272 μεταβιβάσεις επιχειρήσεων.

Η συνταξιοδότηση είναι ο υπ’ αριθμόν 1 λόγος πώλησης των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων, με δεύτερο λόγο την επιχειρηματική κόπωση και τρίτο τα οικογενειακά θέματα (θέματα διαδοχής). Το έχω επισημάνει πολλές φορές, η επιχείρησή σας εκτός από πολύ καλές οικονομικές απολαβές μπορεί να σας προσφέρει και ένα πολύ καλό εφάπαξ. Αρκεί να σχεδιάσετε την πώληση της επιχείρησης πολύ πριν την δική σας συνταξιοδότηση και σίγουρα πολύ πριν την ώρα της συνταξιοδότησης της ίδιας της επιχείρησης :( :( :(

Ποιοι είναι οι Αγοραστές μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων; Ιδιώτες στη συντριπτική τους πλειοψηφία που είτε είχαν επιχείρηση στο παρελθόν είτε κατεβαίνουν για πρώτη φορά στον επιχειρηματικό στίβο. Ποσοστό μικρότερο του 25% αποτελούν οι στρατηγικοί (εταιρικοί) αγοραστές στις μεταβιβάσεις επιχειρήσεων με τίμημα μικρότερο από $ 2 εκ. και οι οικονομικοί επενδυτές (venture capital, private equity, angels) εμφανίζονται σε συναλλαγές μεγαλύτερες των $ 5 εκ.

Το 50% των αγοραστών σε μεταβιβάσεις με τίμημα μικρότερο των $ 500 χιλ. δεν έχουν ασκήσει ξανά επιχειρηματική δραστηριότητα. Θέλετε να τους χάσετε; Ο πιο εύκολος τρόπος είναι να αρχίσετε να τους μιλάτε για πωλήσεις που «ξεχάσατε» να χτυπήσετε στην ταμειακή μηχανή με το γνωστό επιχείρημα «αυτοί που ξέρουν θα καταλάβουν». Αυτοί που «ξέρουν και θα καταλάβουν» είναι λιγότεροι από τους μισούς. Λιγότεροι πιθανοί Αγοραστές μικρότερο τίμημα.

Για να μεταβιβαστεί μία μικρή επιχείρηση (τίμημα <$ 500 χιλ.) το τυπικό χρονικό διάστημα (διάμεσος) που απαιτείται είναι 4 μήνες. Για μεταβιβάσεις επιχειρήσεων με τίμημα $ 500χιλ. έως $ 2εκ. 7 μήνες και για μεταβιβάσεις επιχειρήσεων με τίμημα >$ 2εκ. 9 μήνες. Αν λοιπόν θέλετε να πουλήσετε την επιχείρησή σας σε 3 μήνες, ετοιμαστείτε να δεχτείτε έκπτωση (discount) στο τίμημα. Γρήγορη πώληση = χαμηλότερο τίμημα. Και 4 ή 7 μήνες είναι απαιτούνται για μία τυπική συναλλαγή σε πολύ πιο ανεπτυγμένες αγορές από την Ελληνική όπου υπάρχει πολύ μεγαλύτερο αγοραστικό ενδιαφέρον. Θέλετε να πουλήσετε την επιχείρησή σας; Υπολογίστε ότι θα χρειαστείτε τουλάχιστον 6 με 9 μήνες!!!

Και φτάνουμε στους Πολλαπλασιαστές. Με όλες τις προειδοποιήσεις για τη χρήση αντιπροσωπευτικών αριθμών ενός δείγματος η γενική εικόνα από τις 272 αυτές συναλλαγές είναι η εξής:

• Τίμημα<$ 500 χιλ.: 2,0 Χ SDE
• Τίμημα μεταξύ $ 500 χιλ. και $ 1 εκ.: 2,5 Χ SDE
• Τίμημα μεταξύ $ 1 εκ. και $ 2 εκ.: 3,3 Χ SDE
• Τίμημα μεταξύ $ 2 εκ. και $ 5 εκ.: 4,0 Χ EBITDA
• Τίμημα >$ 5 εκ.: 5,1 Χ EBITDA

Θυμίζω ότι EBITDA = Κέρδη προ Φόρων, Τόκων και Αποσβέσεων και ότι

SDE – Μισθός Ιδιοκτήτη που ασκεί την Διοίκηση = EBITDA

Σεμινάριο-Workshop «Πόσο αξίζει η επιχείρησή μου;»

Την Τετάρτη 03/12 διοργανώνουμε μαζί τον Χρήστο Ρούση της deals&DEALS το σεμινάριο «Πόσο αξίζει η επιχείρησή μου;», ειδικά φτιαγμένο για τον κόσμο των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων. Περισσότερες πληροφορίες θα βρείτε στο link που ακολουθεί: ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ 03/12

Ποιες επιχειρήσεις συγκεντρώνουν το μεγαλύτερο αγοραστικό ενδιαφέρον;

Σύμφωνα με το www.businessesforsale.com τα café-bar συγκεντρώνουν το μεγαλύτερο αγοραστικό ενδιαφέρον. Δείτε το πλήρες άρθρο από την ιστοσελίδα της Synapsis.

Στοιχεία Μεταβιβάσεων Επιχειρήσεων, 2ο Τρίμηνο 2013

Το IBBA και το M&A Source σε συνεργασία με το Pepperdine Private Capital Markets Project παρέχουν ποιοτικά δεδομένα ανά τρίμηνο για τις μεταβιβάσεις μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων, μέσω της έρευνας «Market Pulse» στην οποία συμμετέχουν ειδικευμένοι Σύμβουλοι μέλη του IBBA και του Μ&Α Source. Η πλειοψηφία των μελών είναι από την Βόρειο Αμερική (Η.Π.Α. και Καναδάς), αλλά συμμετέχουν και Σύμβουλοι από όλο τον κόσμο, όπως και εγώ.

Στους πίνακες που ακολουθούν συνοψίζω μερικά από τα ευρήματα του Market Pulse του 2ου τριμήνου του 2013:

Οι περισσότερες συναλλαγές αφορούσαν επιχειρήσεις όπου το τίμημα μεταβίβασης δεν ξεπερνούσε τα $ 500 χιλ. Στις μεταβιβάσεις των μικρών αυτών επιχειρήσεων ο ορισμός των Κερδών που χρησιμοποιείται τις περισσότερες φορές είναι το SDE (116 από τις συνολικά 136 συναλλαγές). Το SDE είναι τα Κέρδη προ Φόρων, Τόκων, Αποσβέσεων ΠΡΙΝ από την αμοιβή του ιδιοκτήτη-επιχειρηματία και έχοντας αγνοήσει όλα τα μη απαραίτητα για τη λειτουργία της επιχείρησης έξοδα.

Ο συνηθέστερος Πολλαπλασιαστής SDE ήταν μεταξύ 1,5 και 2,5 και μόνο στο 7% των περιπτώσεων ήταν μεγαλύτερος από 3. 29% των 116 επιχειρήσεων ανήκαν στον κλάδο των υπηρεσιών και 16% στον κλάδο των καταναλωτικών αγαθών και λιανικής. Η επιχειρηματική κόπωση και η συνταξιοδότηση ήταν οι βασικοί λόγοι πώλησης των επιχειρήσεων.

Αντίστοιχη εικόνα έχουμε και στις συναλλαγές με τίμημα μεταξύ $500 χιλ. και $ 1 εκ. Πολλαπλασιαστής SDE 2,25 – 3,00 στο 75% των περιπτώσεων, Πολλαπλασιαστής μεγαλύτερος από το 3,00 στο 10% των περιπτώσεων και οι κλάδοι των υπηρεσιών και της λιανικής είχαν τη μεγαλύτερη παρουσία μεταξύ των επιχειρήσεων που μεταβιβάστηκαν. Σχετική διαφοροποίηση στους λόγους πώλησης, με τους πωλητές να δηλώνουν ότι αναζητούσαν νέα ευκαιρία σε ποσοστό 19%.

Ξεπερνώντας το $ 1 εκ. σε αξία συναλλαγής, το τοπίο αρχίζει και αλλάζει. Πλέον συζητάμε για EBITDA (Κέρδη προ Φόρων, Τόκων και Αποσβέσεων) θεωρώντας ότι υπάρχει επαγγελματικό management στην εταιρεία που αμείβεται, σε αντίθεση με τον επιχειρηματία που αντλεί την αμοιβή του από τα Κέρδη.

Οι Πολλαπλασιαστές είναι σαφώς μεγαλύτεροι, αλλά δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι εφαρμόζονται σε διαφορετικό νούμερο. Είναι πολύ εύκολο και γρήγορο να λέμε ότι αξία επιχείρησης = τόσες φορές τα Κέρδη, αλλά αν δεν ξέρουμε τι πολλαπλασιάζουμε θα καταλήξουμε σε λάθος αποτέλεσμα ακόμα και με σωστό πολλαπλασιαστή.

Οι Πολλαπλασιαστές EBITDA κυμαίνονται μεταξύ 3,0 και 4,0, όταν η αξία συναλλαγής είναι μεταξύ $ 1 και $ 2 εκ. και ανεβαίνουν στο 3,25 με 4,50 όταν η αξία συναλλαγής είναι μεταξύ $ 2 και $ 5 εκ. Πολύ σπάνια (16% και 8% αντίστοιχα) ο Πολλαπλασιαστής ξεπερνά το 5. Η συνταξιοδότηση είναι ο συνηθέστερος λόγος πώλησης των επιχειρήσεων και στους κλάδους που είδαμε στις μικρότερες επιχειρήσεις προστέθηκε και ο κλάδος της μεταποίησης.

Θέλετε να μάθετε περισσότερα για τον τρόπο υπολογισμού της αξίας μίας επιχείρησης και που θα βρείτε αξιόπιστα στοιχεία; Ελάτε στο σεμινάριο μας την Τετάρτη 09/10/2013!

Βιβλιοπωλείο «Ευριπίδης»

Το βιβλίο είναι πλέον διαθέσιμο και από τα Βιβλιοπωλεία Ευριπίδης στο Χαλάνδρι (Ανδρέα Παπανδρέου 11, εντός στοάς & Ανδρέα Παπανδρέου 8, Τ.Κ. 15232) και την Κηφισιά (Λ. Κηφισίας 310, Κηφισιά, Τ.Κ. 14563) και στο ηλεκτρονικό κατάστημα του βιβλιοπωλείου. Η τιμή λιανικής είναι € 30,50 μείον τυχόν έκπτωση που προσφέρει το βιβλιοπωλείο.

Αγοράζοντας ένα Franchise

Το Franchise είναι ένας ιδιαίτερα αναπτυγμένος θεσμός στην Ελλάδα, μία διαδεδομένη λύση για όσους αποφασίζουν να μπουν στο μαγικό κόσμο της επιχειρηματικότητας.

Η νέα έκδοση του βιβλίου περιλαμβάνει το ειδικό θέμα «Αγοράζοντας ένα Franchise» που απευθύνεται αποκλειστικά στους επίδοξους επιχειρηματίες – αγοραστές ενός καινούριου franchise. Βασισμένο στην θεωρία και την εμπειρία των προηγούμενων κεφαλαίων, το νέο κεφάλαιο που προστέθηκε έρχεται να βοηθήσει τους υποψήφιους franchisees να αξιολογήσουν καλύτερα την επένδυσή τους.

Γραμμένο με τον ίδιο άμεσο και κατανοητό τρόπο, το νέο αυτό κεφάλαιο αναλύει την αξία της επιχείρησης-franchise από τη μεριά του Αγοραστή και παραθέτει πρόσθετες πηγές και πληροφορίες για τις μεταβιβάσεις επιχειρήσεων franchise.

Η 2η έκδοση θα είναι διαθέσιμη στους επισκέπτες της έκδοσης KEM Franchise 2013 στην προνομιακή τιμή των € 25,00. Η έκθεση KEM Franchise 2013 πραγματοποιείται στο Helexpo Palace (Λεωφόρος Κηφισίας, ανάμεσα στο «Avenue» και το «Golden Hall») από 8 έως 11 Μαρτίου. Περισσότερες πληροφορίες στο www.kemexpo.gr. Μετά από το τέλος της έκθεσης θα είναι διαθέσιμη από τα σημεία διανομής που αναφέρονται στην ενότητα «Που θα βρω το βιβλίο» στην τιμή των € 30,50 (+ έξοδα αποστολής – έκπτωση βιβλιοπωλείου).

Ελάτε να γνωρίσετε τον κόσμο της επιχειρηματικότητας. Ελάτε να γνωρίσετε τον κόσμο του franchise. Θα είμαστε στο περίπτερο D 131 και θα χαρούμε ιδιαίτερα να συμβάλλουμε στην διαδικασία αξιολόγησης της επένδυσής σας.

Εξαιρετικές οι εντυπώσεις από την παρουσίαση του βιβλίου

Πραγματοποιήθηκε με πολύ μεγάλη επιτυχία η παρουσίαση του βιβλίου «Πόσο αξίζει μία επιχείρηση;» την Πέμπτη 13/12, στη Λέσχη του Συλλόγου αποφοίτων Κολλεγίου Αθηνών.

Η παρουσίαση εξελίχθηκε σε έναν άμεσο και ουσιαστικό διάλογο, με συμμετοχή όλων των παρευρισκόμενων (ειδικών και μη) που επεκτάθηκε σε ένα μεγάλο εύρος θεμάτων γύρω από την επιχειρηματικότητα από το κλείσιμο πολλών επιχειρήσεων λόγω κρίσης, στις επενδύσεις σε φωτοβολταϊκά ακόμα και στην προσπάθεια πώλησης του μπάσκετ του Παναθηναϊκού.

Ο Αλέξης Πιλάβιος, Γενικός Διευθυντής Wealth Management της Alpha Bank, τόνισε στην ομιλία του πόσο σημαντικό είναι να καταλάβουμε ότι δεν αρκεί μία προεξόφληση ή ένας πολλαπλασιασμός για να βρούμε την αξία της επιχείρησης, αλλά όπως συχνά επαναλαμβάνει και ο συγγραφέας στο βιβλίο πρέπει να λάβουμε υπόψη πάρα πολλούς παράγοντες όπως το επιχειρηματικό περιβάλλον, τις συνθήκες του κλάδου τον ανταγωνισμό κλπ.

Ο Κωνσταντίνος Κάρμανη, Διευθυντής Διαφήμισης της Εφημερίδας «Κέρδος», αναφέρθηκε στην ανάγκη να υπάρχουν απλές και κατανοητές απαντήσεις στα θέματα ου βιβλίου, φέρνοντας ως παράδειγμα την βασική απορία όλων των υποψήφιων franchisee σχετικά με το entry fee: πώς προσδιορίζεται;

Ο Νίκος Φωτόπουλος, σύμβουλος επιχειρήσεων της VXF Consulting Group έδειξε έκπληκτος που ένας Έλληνας συγγραφέας έγραψε ένα βιβλίο με πρωτοποριακό για τα Ελληνικά δεδομένα θέμα. Ενώ περίμενε μία αντιγραφή και προσαρμογή από κάποιο ξένο βιβλίο βρέθηκε στην ευχάριστη έκπληξη να διαβάζει παραδείγματα από το σήμερα, και όχι από το ΄50 ή το ΄60, όπως συμβαίνει σε πάρα πολλά οικονομικά βιβλία.

Ο συγγραφέας οδήγησε το ακροατήριο σε μία σύντομη περιήγηση στον κόσμο του υπολογισμού της αξίας των επιχειρήσεων, εξηγώντας πως ο υπολογισμός δεν είναι θέμα μαθηματικών και δύσκολων μοντέλων. Είναι πρώτα από όλα Τέχνη, είναι πρώτα από όλα εξέταση όλου του παραγωγικού και λειτουργικού κυκλώματος μίας επιχείρησης με τα μάτια του Αγοραστή. Τα μαθηματικά, η σωστή εφαρμογή τους και η αναζήτηση των κατάλληλων δεδομένων είναι επίσης εξαιρετικά σημαντικά. Αν όμως δεν προηγηθεί η συγκριτική αξιολόγηση της επιχείρησης πολύ εύκολα θα αποδειχθούν ασκήσεις επί χάρτου.

Η συζήτηση που ακολούθησε κάλυψε όλο το φάσμα των θεμάτων από καθαρά τεχνικά θέματα που τέθηκαν από τους ακροατές που ήταν γνώστες του αντικειμένου, μέχρι και την απλή ερώτηση – διαπίστωση «πώς είναι δυνατόν να υπολογιστεί η αξία μίας μικρής επιχείρησης, όταν ο επιχειρηματίας είναι η επιχείρηση;»

Η ολοκλήρωση της εκδήλωσης βρήκε όλους τους συμμετέχοντες σύμφωνους ότι είχαν συμμετάσχει σε μία πολύ παραγωγική συζήτηση, χωρίς ακατανόητους τεχνικούς όρους και ότι είχαν αποκτήσει τις βάσεις για να αντιμετωπίσουν το δύσκολο ερώτημα του βιβλίου.