ΟΧΙ. Η λογιστική απεικόνιση των οικονομικών δεδομένων μίας Επιχείρησης ΔΕΝ έχει φτιαχτεί για να υπολογίσει την αξία της.
Ακόμα και αν όλα τα περιουσιακά στοιχεία και οι υποχρεώσεις αποτυπωθούν απολύτως σωστά και στην εύλογη αξία αγοράς, οι λογιστικές καταστάσεις δεν είναι τίποτα παραπάνω (και τίποτα λιγότερο) από την φωτογραφία της περιουσιακής κατάστασης μιας Επιχείρησης σε μία συγκεκριμένη χρονική στιγμή, και των αποτελεσμάτων από τη δραστηριότητά της για την περίοδο που έληξε εκείνη τη στιγμή.
Η Καθαρή Θέση μας δίνει την (θεωρητική) αξία ρευστοποίησης της Επιχείρησης. Αν θέλετε, η Καθαρή Θέση μας λέει ότι αν μία Επιχείρηση έχεις ως περιουσιακό στοιχείο ένα αυτοκίνητο αξίας € 10.000 και ένα δάνειο € 2.000, η Λογιστική Αξία της Επιχείρησης είναι € 8.000, χωρίς να διαχωρίζει μεταξύ της Επιχείρησης που έχει αυτό το αυτοκίνητο αλλά δεν έχει καμία δραστηριότητα, και μίας άλλης Επιχείρησης που το λειτουργεί ως ταξί, βγάζει Κέρδη μετά από Φόρους € 2.000 το χρόνο και τα διανέμει όλα ως μέρισμα στους Ιδιοκτήτες της.
Είναι όμως η Καθαρή Θέση η ελάχιστη αξία μίας κερδοφόρου Επιχείρησης, καθώς θα πρέπει στη Λογιστική Αξία ρευστοποίησης των περιουσιακών στοιχείων να προσθέσουμε και κάποιο ποσό για τη «Φήμη και Πελατεία»;
Η απάντηση είναι, και πάλι, ΟΧΙ.
Η αξία μιας Επιχείρησης δεν μπορεί να μετρηθεί τμηματικά. Η αξίας μίας Επιχείρησης προσδιορίζεται, όπως και κάθε επένδυσης, από το αναμενόμενα μελλοντικά οφέλη που προσφέρει και τον κίνδυνο που συνεπάγεται η υλοποίηση των μελλοντικών αποτελεσμάτων.
- Τι θα βάλω;
- Τι θα πάρω;
- Πότε θα το πάρω;
- Πόσο ρεαλιστικό είναι το σχέδιο μου; και
- Πόσο μακριά από το σχέδιο μου μπορεί να βρεθώ;
Αυτά είναι τα πέντε ερωτήματα που αξιολογούν οποιαδήποτε επένδυση και κατά συνέπεια προσδιορίζουν και την αξία μίας Επιχείρησης.
Η «Φήμη και Πελατεία» δεν είναι ένα το αλάτι ή το πιπέρι που προσθέτουμε στο φαγητό για να του δώσουμε μία λίγο διαφορετική γεύση. Είναι η σάλτσα που δένει όλο το φαγητό και μετατρέπει τα μακαρόνια, την τομάτα, το λάδι, το κρεμμύδι, το κρασί, τον κιμά και κάποια μαγικά και άγνωστα συστατικά σε μακαρονάδα Spaghetti Bolognaise που είμαστε διατεθειμένοι να τα πληρώσουμε αδρά για να τη φάμε.
Αυτή ακριβώς είναι και η λειτουργία της Φήμης και Πελατείας. Δένει όλα τα περιουσιακά στοιχεία της Επιχείρησης σε ένα ενιαίο σύνολο και προσθέτει μαγικά και άγνωστα (άυλα) συστατικά που δημιουργούν την επαναλαμβανόμενη Πελατεία που είμαστε διατεθειμένοι να πληρώσουμε αδρά για να αποκτήσουμε.
Δεν είναι τα περιουσιακά στοιχεία που δημιουργούν την επαναλαμβανόμενη Πελατεία. Είναι η Φήμη και Πελατεία. Αν θέλουμε να υπολογίσουμε την αξία της, θα πρέπει από την Αξία της Επιχείρησης, που προκύπτει από τα μελλοντικά οφέλη, να αφαιρέσουμε την Καθαρή Θέση της Επιχείρησης. Με αυτή τη σειρά, αντίθετα δεν γίνεται. Αυτή είναι άλλωστε η μεθοδολογία που ακολουθεί και το BrandZ™ Top 100 Most Valuable Global Brands, που δημοσιεύει η Kantar με βάση την οποία η αξία του Brand Name της Amazon ανέρχεται σε $ 684 δις. το 2021!
Είναι «φτηνή» μία Επιχείρηση αν πωλείται σε τιμή μικρότερη της Καθαρής Θέσης; Ή, αντίθετα, είναι «ακριβή» μία Επιχείρηση που πωλείται σε τιμή υπερ-πολλαπλάσια της Καθαρής Θέσης της;
ΟΧΙ και ΟΧΙ. Το αν μία Επιχείρηση είναι «ακριβή» ή «φτηνή» εξαρτάται από τι μπορεί να μας προσφέρει στο μέλλον. Όχι από το ποσό που μπορεί να μας δώσει αν ρευστοποιηθεί σήμερα.
Έχω ακούσει πολλές φορές από υποψήφιους αγοραστές να λένε ότι «… εγώ δεν πληρώνω για Φήμη και Πελατεία …». Για τους Αγοραστές αυτούς έχω μία Συμβουλή και μία Προειδοποίηση. Η Συμβουλή είναι να μην αγοράσουν καμία Επιχείρηση. Επιχείρηση = Φήμη και Πελατεία. Αν δεν θέλουν να την πληρώσουν, τότε ας μην ασχοληθούν ποτέ με την αγορά Επιχειρήσεων. Αν παρ’ όλα αυτά προχωρήσουν στην αγορά μίας «φτηνής» Επιχείρησης, όπου δεν θα πληρώσουν τίποτα για τη Φήμη & Πελατεία, η Προειδοποίησή μου είναι ότι είναι πολύ πιθανό να ανακαλύψουν ότι «το φτηνό το πληρώνεις πολύ ακριβά».
Πόσο αξίζει μία επιχείρηση; 